Osman Xhili - FATI I PARË
Moderator 
Osman Xhili Maqellarë
FATI I PARË
Një ditë vjeshte, kur frutat ishin vjelë dhe gjethet po binin, Ahmet Sidikut i sollën një zarf me vulën e Portës së Lartë. Përnjëherësh, zemra iu ligështua, truri iu mpi, këmbët iu drodhën. Për çfarë tjetër mund t’i interesonte Portës së Lartë një djalosh si ai? Copa e letrës ishte thirrje, për të luftuar në radhët e ushtrisë së saj, apo nizam, siç quhej asokohe.
Nuk ishin pak, por shtatë vjet, shtatë vjet larg familjes, shtatë vjet në dhera të huaj, shtatë vjet në luftëra, ku mbi gjysma e atyre që shkonin, nuk ktheheshin më. E më shumë se vetja, i dhimbsej nusja e tij e re, Hëna. E zeza nuse, vetëm një muaj nuse! Më mirë të mos e kisha marrë, psherëtiu Ahmeti. Drejtoi trupin, mblodhi mendjen dhe u nis për në shtëpi.
Në fakt, kishte vite që nuk kishin marrë nizamë, por duket se Perandoria qe angazhuar në luftëra të largëta, dhe i duheshin forca të reja. Në letër thuhej, që pas një jave ai duhej të bëhej gati. Nuk kishte rrugë tjetër. Nëse dikush tentonte të mos zbatojë urdhrin, do të përballej me zemërimin e Sulltanit dhe për pasojë, do të merrte ndëshkimin ekstrem.
Mbrëmja erdhi shpejt. Ahmeti sillej si i hutuar nëpër shtëpi. Donte të thoshte diçka e prapë e përtypte. Niste të shkarkonte barrën e prapë e linte në një kohë të mbrapsht. Nusja e re lante e gatuante dhe hera herës i hidhte vështrimin të shoqit. Ç’të ketë vallë, pyeste veten. Ndonëse kishin vetëm një muaj martesë, ajo pothuaj e njihte burrin e saj, me të mirat që dominonin, pse jo dhe ndonjë të metë, siç kanë të gjithë njerëzit në përgjithësi. Të ketë bërë fjalë me dikë? Nuk i dukej kështu. Sidoqoftë, ishte e sigurt, se burri vetë do t’i hapej, kur të vinte momenti.
Pasdarke, kur ata u veçuan në dhomën e tyre të gjumit, kur nusja veshi një këmishë të gjatë nate për të fjetur, ai u afrua dhe qëndroi në këmbë, përballë saj. Ai ishte gjysmë pëllëmbe më i gjatë, ndaj përkuli pak kokën, ngriti të sajën me delikatesë dhe kokat e tyre u përpoqën në pjesën e ballit. Ajo ndjeu zjarrminë e të shoqit, me pak dridhje, që nuk po ua kuptonte origjinën, se nga vinin.
-Nusja ime e mirë, - folën buzët, që kishin qenë të shtrënguara deri atëherë. – Të më falësh Hëna ime, të mora në qafë!
- Ç’ka ndodhur Ahmet, fol! Do ta përballojmë, sido që të jetë puna.
- E rëndë nuse, sprovë e rëndë! Shtatë vjet unë pa ty, shtatë vjet ti pa mua. Më kërkojnë nizam.
Trupi i gruas së re u përdrodh e ndoshta do të kishte rënë, po të mos kishte gjetur ndalesë tek krahët e fuqishëm të Ahmetit. Ca pika loti kishin rrëshqitur, po ajo shpejt i fshiu dhe deshi të thoshte diçka. Por, para se ajo të fliste, i shoqi i tha: - Je e lirë nusja ime, je e lirë të martohesh ku të duash! Nuk paske qenë fati im! Nuk ke pse më pret, kur ndoshta... Zemra nuk i bëri të shtonte fjalët ...dhe unë mund të vritem atje.
-Ti je burri im Ahmet, - foli ajo me një zë të dridhur nga mallëngjimi. – Dhe në fund të botës po të shkosh, do të të pres. Do të bëjë durim, në dashtë Zoti. Nuk di pse, vazhdoj të besoj, se ne jemi krijuar për njëri- tjetrin.
- Epo, meqë kështu ke vendosur, shtatë vjet e një ditë, ti je gruaja ime, e më pas je e lirë.
Atë natë ata pothuaj nuk fjetën fare e po kështu dhe netët e tjera. Ditën, Ahmeti nuk largohej shumë. Të paktën, këtë javë të qëndronin sa më shumë bashkë. Një puthje më tepër, një përkëdhelje më tepër, një fjalë e ëmbël më tepër. E sërish, erdhi ai moment tronditës, kur ajo, vjehrri, vjehrra e dy motrat e Ahmetit e përcollën nizamin, ndoshta për të mos e parë më kurrë.
Kaluan dy vjet, po hynte i treti. Prag dimri. Dhe gjethet e fundit përplaseshin vrulltas nga era e nuk di ku përfundonin. Nusja e Ahmetit ndoqi një gjethe molle, përpjekjet e saj për të mos u shqitur nga dega, vallëzimet e saj në rrathë të çrregullt, e më tej e humbi nga sytë. Nuk di pse, kjo i ngjau me burrin e saj, që era e luftës e kishte marrë, për ta hedhur tej, në dhera të largët. Kishte ca kohë, që nuk kishte marrë lajm nga i shoqi. Në vitin e parë i erdhi një copë letër, e shkruar prej tij në nxitim e sipër. Ndoshta do të kishin qenë duke ngrënë bukë, ndoshta kishte rënë boria, që ftonte luftëtarët për sulm. Atje gjithnjë nxitojnë, mendoi gruaja e re dhe lutej çdo natë, që vdekja ta kursente burrin e saj.
Vitin e dytë erdhi një person dhe u tha, se kishin qenë me Ahmetin për disa muaj, diku nga Rusia. Më pas nxori nga xhepi një gjë të mbështjellë dhe që aty një unazë. Ishte unaza, që ajo vetë i kishte vënë Ahmetit në gisht. Për një moment nusja u tmerrua. Unaza më shumë e trembi, se sa e qetësoi. – Mos ka vdekur? –pyeti gjitha ankth.
-Jo, jo, ju betohem, nuk është e vërtetë! Ai ma ka dhënë me dorën e tij. Ju bën shumë të fala dhe u thotë që të bëheni të fortë, se inshalla do të jeni sërish bashkë një ditë. Babai i Ahmetit i bëri shumë pyetje trimit, që kishte ardhur nga fusha e betejës, derisa u bind, se ato që thoshte ai janë të vërteta. E falënderoi shumë, që kishte sjellë amanetin dhe haberet e mira, dhe e mbajti për drekë. Pasdite, ai hipi në një kalë të bukur, të bardhë, me të cilin kishte ardhur dhe u tret në luginën mes malesh, andej nga mund të kishte shtëpinë.
Dimri po mbaronte. Shumë i gjatë iu duk nuses, më i gjatë se dy të parët. Pranvera po i vishte natyrës gëzofin e ri, të gjelbër. Motrat e Ahmetit po përpiqeshin t’ia largonin mërzinë nuses, e po kështu dhe të tyren. Një ditë, vjehrri e pa nusen e djalit në bahçe, mes pemëve duke këputur gjethet e njoma e duke i vënë në dy grumbuj të vegjël.
-Çfarë janë këto, bija ime?- e pyeti ai i habitur. Nusja nuk foli në fillim. Nuk dinte si t’ia shpjegonte arsyen e një pazëlli të tillë. Vetëm më pas, si e mblodhi pak veten, i shpjegoi përsenë. Njëri nga grumbujt, ai i vogli, ishin ditët e mungesës së Ahmet Sidikut në shtëpi, kurse ai i madhi, ditët që kishte për të kryer në shërbimin ushtarak turk.
Babait i erdhi keq. Për një çast harroi brengën e madhe, që kishte vetë për birin e tij. Nuk i tregoi as për ca lajme, se mes shumë të vrarëve në një betejë të madhe, njëri prej tyre mund të qe dhe djali i tij. Në darkë vonë, pasi bisedoi dhe me të shoqen, ranë dakortë, që nëse donte nusja, mund të shkonte te shtëpia e prindërve të saj. Mund të priste që atje të shoqin. Ndoshta kështu do të mërzitej më pak. Dera e vajzërisë mund të qe më e ngrohtë, se sa ajo e burrit, kur ky vetë mungonte aty.
Vite të tjerë kaluan, për të ardhur i shtati, viti kur do të ndahej e vërteta me të pavërtetën, shpresa me fundin e tmerrshëm.
Përgatiti Abdullah Troshupa
