SELMA LAGERLÖF ISHTE GRUAJA E PARË QË FITOI ÇMIMIN NOBEL PËR LETËRSINË?
Moderator 
PËRSE SELMA LAGERLÖF ISHTE GRUAJA E PARË QË FITOI
ÇMIMIN NOBEL PËR LETËRSINË?
Në vitin 1909, gruaja e parë që mori Çmimin Nobel për Letërsinë nuk ishte askush tjetër veçse novelistja suedeze Selma Lagerlöf. Vepra e saj kryesore "Udhëtimi i mrekullueshëm i Nils Holgersson nëpër Suedi", e kritikuar gjerësisht nga mësuesit kur u botua, ishte një sukses për publikun e gjerë.
Ndoshta e keni parë, kur keni qenë fëmijë, "Udhëtimi i mrekullueshëm i Nils Hölgersson në vendin e patave të egra"; një film vizatimor japonez, i transmetuar si serial, i cili pati shumë sukses në Francë në vitet 1980. Tregon historinë e një paraadoleshenteje 14-vjeçare që jeton me prindërit e saj në jug të Suedisë. Për ta ndëshkuar për keqtrajtimin e kafshëve të fermës, një magji e kthen atë në një kukudh të vogël, jo më të madh se një mi. Nils birësohet nga patat e egra që e marrin me vete në një udhëtim të gjatë nëpër të gjitha provincat historike të Suedisë. Kështu ajo mëson tolerancën dhe respektin për të tjerët; gjë që do t'i mundësojë asaj në fund të udhëtimit të rifitojë madhësinë e saj normale.
NË VITIN 1909, SELMA LAGERLÖF FITOI ÇMIMIN NOBEL PËR LETËRSINË.
Ky serial bazohet në një vepër të Selma Lagerlöf, botuar në vitet 1906-1907, e cila u bë shpejt një klasik i letërsisë për fëmijë në Suedi, aq sa Nils Hölgersson është një nga të vetmit personazhe vizatimorë që gjenden ende sot në një kartëmonedhë. Edhe pse ajo kishte botuar disa romane të tjera më parë, ishte kjo vepër që e bëri autorin e saj të famshëm në mbarë botën. Famë që i dha asaj Çmimin Nobel për Letërsinë në vitin 1909. Siç ndodh shumë shpesh, megjithatë, ne shohim një hendek midis motivimeve të Selma Lagerlöf-it, kur ajo shkroi këtë libër, dhe pranimit të tij në publikun e gjerë. E lindur në vitin 1858, ajo kishte qenë mësuese shkolle për 10 vjet, përpara se të bëhej një romanciere shumë e njohur në Suedi. Ishte kjo aftësi e dyfishtë që i shtyu mësuesit suedezë të kontaktonin me të për të shkruar një libër të ri shkollor të krijuar si një hyrje në gjeografinë e vendit. Meqenëse leximi me zë të lartë ishte një metodë ende e praktikuar gjerësisht në Suedi në fillim të shekullit të 20-të, që historia të përkonte me kohëzgjatjen e një viti shkollor, Selma Lagerlöf shkroi një vepër prej 700 faqesh. Duke qenë se për fëmijët e shkollave fillore ishte e pamundur të lexonin me zë të lartë një tekst kaq voluminoz, vepra u kritikua nga mësuesit kur u botua, por menjëherë pati sukses në publikun e gjerë.
HISTORIA E NILS HÖLGERSSON ËSHTË UNIVERSALE
Për të shpjeguar ndikimin e kësaj pune, nuk mund të kërkojmë vetëm arsye edukative. Duhet të kemi parasysh edhe synimet qytetare të Lagerlöf-it, sepse ajo donte të forconte ndjenjën kombëtare suedeze duke transmetuar tek lexuesit dashurinë për vendin e tyre. Por ndryshe nga tekstet shkollore të këtij lloji të botuara në Francë në fillimet e Republikës së Tretë, si "Tour de France nga dy fëmijë", historia e aventurave të Nils Hölgersson nuk zhvillohet në një kontekst të karakterizuar nga rivalitete aq intensive. si në rastin franko-gjerman. Libri u jep fëmijëve dëshirën për të punuar për vendin e tyre dhe për bashkëqytetarët e tyre, por nuk kërkon t'u rrënjos një ndjenjë superioriteti në krahasim me kombet e tjera. Për më tepër, ndërsa libri ka të bëjë në mënyrë specifike për Suedinë, historia e Nils është universale. Është një lloj romani praktike që tregon aventurat e një adoleshenti që bëhet i rritur duke zbuluar rëndësinë e dashurisë dhe solidaritetit.
Përktheu Ismail Ismaili
