Bujana Xhindoli - Tregim
Moderator 
SEPSE AJO ISHTE GRUA
Ajri i freskët ja ndërroi mendjen për t'u kthyer herët ne shtëpi. Mori rrugën e re, andej nga lindtte dielli në mëngjes dhe frynin puhizat verore. Temperatura aty ishte katër gradë më poshtë se në qytet, si në verë dhe në dimër. Ndali këmbët pranë sallonit të bukurisë. E zonja e sallonit nuk i kursente asnjëherë fjalët e mira. Ajo i thurte elozhe si për flokët e drejta si presh, ashtu edhe për lëkurën e lëmuar, që e kishte dhuratë nga nëna dhe natyra, që është gjithmonë bujare, nëse mençurisht i bindesh ligjeve të saj. Pasi u përshëndet me zonjën L, e la pas sallonin. Hapat filluan t'i ngadalësoheshin sepse rruga fillonte të përpjetën e lehtë. "Kanë kaluar plot dhjetë vjet që shëtis kësaj rruge", mendonte me vete, kur pranë i ndaloj një qenush i bardhë. Sytë i kishte të trembur. Dihaste në mënyrë të çrregullt. Kokën e vogël e kthente pas, sikur donte t'i tregonte të papriturën gruas rreth të pesëdhjetave. Gruaja po i fliste qenushit, kur mbërriti një zonjë. S'mund të përcaktoje dot as moshën e as etninë e saj. Ajo e thirri kafshëzën e vogël në emër, vetëm atëherë u kuptua se ishte shqiptare. Nga dialekti dukej se ishte diku mbi mesin e vendit. Kur ju afrua fare pranë qenushit, ajo e mori në krahë dhe filloj të dëneset. Epo si mundet, mendonte gruaja tjetër. Si mundet të rrebeshet kështu një zonjë që sapo merr në krahë kafshëzën me flokëra të bardha?! Pasi pushoi rrëkenë e lotëve, gruaja dukej e çliruar. Tiparet ju zmadhuan dhe trupi ju drejtua edhe më shumë, sikur të ishte një paulonjë e gjatë. Me fjali të shkurtëra i tregonte qenit se po e kërkonte. Nuk mund të fliste me askënd tjetër, ashtu siç fliste me të. I tha madje se ai kishte ardhur përsëri në shtëpi në të gdhirëdhe dhe kishte filluar me të tijat. Ai, duhet të ishte një burrë. Sapo kafshëza dëgjoi se ai ishte kthyer përsëri në shtëpi u hodh vrik nga krahët e gruas dhe si vetëtimë mori rrugën drejt malit. Gruaja i thërriste në emër, por Eti nuk kthente as kokën. Kështu quhej qeni. Pas ca ditësh lajmet e darkës dhanë kronikën e kafshëve të humbura. Ishte edhe qeni Et në atë kronikë. Qeni Et doli për shumë kohë në kronikë, aq sa në mëhallë u angazhuan të gjithë, që kur shihnin Etin në të përpjetën e rrugës t'i bënin fotografi që të lajmëronin të zonjën se ku ndodhej ai. Por Eti ishte kafshëz e mençur. Sapo dikush tentonte t'i afrohej ai hungërinte sikur të ishte ujk dhe ja merrte vrapit për nga mali. Pasi u harrua puna e Etit dhe askush nuk e kërkonte më, as e zonja dhe as kalimtarët, kafshëza dilte e qetë nga mali për në rrugë. Zbriste në qytet vetëm kur kishte uri. Shitësit ishin mësuar tani me Etin. Diku i jepini bukë, diku ndonje copë salsiçe. Qeni nuk ishte më një kafshëz e vogël, por ngjasonte me një ulkonjë të bardhë. Ishte i fortë, por jo i egër. Nuk sulmonte. Përkundrazi njerëzit shpesh e gjuanin me gur dhe qentë e rrugës e sulmonin. Sapo Eti ngrinte lart pjesën e kurrizit, qimet e bardha ngjanin me krifën e një kali. Pas kësaj vinte e thirrura e tij si ulkonjë. Gruaja po shkonte reth të gjashtëdhjetave. Shëtitjet e saj të preferuara ishin në mëngjes dhe buzëmbrëmje. Ajo nuk e ndalte më hapin pranë sallonit të bukurisë. Pronarja kishte hapur një sallon në qendër të qytetit. Ishte martuar përsëri, por i shoqi meqë ishte me pozitë të lartë dhe me shumë para nuk e kishte lejuar të merrte fëmijët me vete. Gruaja lëkurën nuk e kishte më aq të lëmuar, edhe pse ende ruante bardhësinë e mermerit. Vetëm kafshëza Et, nuk kishte ndryshuar. Ishte po ajo ulkonjë e bukur dhe trime. Bri fillimit të malit, në një copëz tokë, ku s'kishte shumë diell kishin çelur manushaqe. Gruaja u ul në gjunjë dhe filloi t'i mblidhte për të mbesën. I ngjante shumë asaj. Në flokë, në lëkurë, në sy, por jo në karakter. E mbesa dinte të ngrinte zërin, dinte të tregonte kufijtë për çdokënd, e dinte dhe e thoshte me zë të lartë sesa e bukur ishte. Dinte sesi t'i kërkonte ato që dëshironte dhe i merrte të gjitha, pa përjashtim, pa lëshime, pa kushte. E mbesa i kishte mësuar se të jesh grua, nuk do të thotë vetëmohim, vetësakrifikim apo të harrosh veten. E mbesa i kishte treguar me fjalë të thjeshta: "Nëna, të jesh grua është bekim, nuk është vuajtje". Gruaja mblodhi manushaqet, qeshi sytë me qenin Et dhe u kthye në shtëpi. Për një orë vinte e mbesa dhe fjalët e saj mjaltë i gëzonin shpirtin e çlodhnin zemrën.
b. xhindoli
