Teorema e Pitagorës nuk u shpik përfundimisht nga Pitagora
Nga Emma Derome
Matematikë
Edhe pse të gjithë e dimë teoremën e Pitagorës, ne jemi më pak të vetëdijshëm se nuk ishte ky matematikan grek që shpiku këtë metodë të llogaritjes së diagonales së një katrori që ne përgjithësisht e mësojmë në klasën e 4-të.
Të gjithë ata që kanë kaluar universitetin janë përballur një ditë me të, edhe nëse e kanë harruar që atëherë: teoremën e famshme të Pitagorës. Në gjeometri, formula e saj ju lejon të llogaritni gjatësinë e anës më të gjatë të një trekëndëshi kënddrejtë (ose hipotenuzës). Pa i kujtuar shumë këto kujtime ndoshta të dhimbshme, të cilat në parim askush, përveç ndoshta disa muratorëve apo artizanëve, nuk i zbaton çdo ditë, menduam se mund të pohojmë të paktën një gjë për këtë metodë llogaritjeje: ajo është shpikur nga Matematikani grek Pitagora (580 para Krishtit - 495 para Krishtit). Megjithatë, kjo ishte një dështim, por disa zbulime erdhën për të konfirmuar dyshimet që ekzistonin tashmë. Teorema do të datonte nga një epokë shumë më e vjetër, pasi ajo u gjet në një pllakë balte babilonase që daton rreth 1800-1600 vjet para Krishtit.
Plagjiaturë e një metode gati 4000 vjeçare?
Ky i fundit, mbi të cilin gjejmë shkrim kuneiform, ka një katror me trekëndësha brenda. Përkthimi i tij në një studim tregoi se matematikanët shumë më të vjetër se ikona jonë greke dinin për teoremën e Pitagorës, edhe nëse nuk e quanin qartë ashtu, si dhe koncepte të tjera të avancuara matematikore. Dhe ky shembull nuk është i vetmi. "Ka prova konkrete që teorema e Pitagorës u zbulua dhe u vërtetua nga matematikanët babilonas 1000 vjet përpara se të lindte Pitagora," shkruan matematikani Bruce Ratner në një studim.
Atribuimi i kësaj metode të Pitagorës në fakt mund të vinte nga shkolla e tij pitagoriane, një vëllazëri shkencore me ndjekësit e saj dhe mënyrën e saj shumë të veçantë të jetesës. Njohuritë e transmetuara atje gojë më gojë shpesh i atribuoheshin vetë mjeshtrit, për respekt, sipas studiuesit, të intervistuar nga IFL Science. "Teorema e Pitagorës" mund të jetë popullarizuar në këtë mënyrë dhe të jetë shoqëruar me të sapo teknikat e shkrimit u demokratizuan.
Shqipëroi Ismail Ismaili