Çfarë zbulon gjuha jote e dashurisë... (Përktheu Ismail Ismaili)
Moderator 
"TË DUA", fjalë të ëmbla, pseudonime: çfarë zbulon vërtet gjuha jote e dashurisë për marrëdhënien tënde
Marie-Claude Treglia
Ato mund të jenë thënë dhe përsëritur, shkruar dhe rishkruar, kënduar, pëshpërit, deklaminuar, gjuhët e dashurisë dhe mënyrën se si i përdorim ato (ose jo) për të shprehur atë që ndjejmë, për të thënë shumë për ne, për veçantinë dhe gjendjen e një marrëdhënieje, por edhe për kohën tonë.
"Më thuaj, më thuaj, më thuaj, më thuaj se më do, më thuaj, më thuaj, më thuaj se si më do, më thuaj çfarë të dua", lutet, lutet, thotë këngëtari Zaho de Sagazan.
Si një magji, një lutje që dridhet në njëzëshmëri me të gjitha deklaratat dhe të gjitha thirrjet e dashurisë të kënduara që nga agimi i kohës. Me përkulje zëri dhe melodi mbështjellëse dhe përhumbëse si një ninullë. Dhe pa dyshim se ajo shkon shumë larg tek ne, kjo nevojë e pangopur për të thënë dashuri dhe për ta dëgjuar atë të thuhet. Sa i përket etjes sonë për të dashur dhe për t'u dashuruar.
NJË NEVOJË ARKAIKE
"Dashuria është shumë e zakonshme," vëren psikanalistja Sophie Cadalen me një buzëqeshje, "por gjithmonë e jashtëzakonshme. Edhe kur kemi dashur tashmë, është gjithmonë e paprecedentë, e veçantë dhe kjo çudi, në të njëjtën kohë që na mbart dhe na transporton, na dobëson - po sikur të mos jemi ose nuk jemi më të dashuruar? - dhe na frikëson. Fjalët përdoren për të zbutur, për të siguruar lidhjen. Si një deklaratë e pandërprerë që shkon paralelisht me një pyetje: a jemi (ende) në këtë regjistër? »
Çfarë mund të jetë më destabilizuese se ky emocion që na bën të varur nga emocioni i tjetrit, dhe që, për aq sa na çon, i bën jehonë një hallke të parë ku nuk pushuam së kërkuari të qetësohemi, "në qetësinë e dashur" të krahëve të nënave tona, siç thotë poezia e muzikuar nga Henri Duparc, duke evokuar kohën e ëmbël të rënies në gjumë, ky "moment i tregimeve të shprehura, momenti i zërit, që vjen për të më rregulluar, për të më shtangur", zhvillon Roland Barthes në një kapitull të tij Fragmentet e një diskursi dashurie.
Pavarësisht nëse ishim apo jo të përkëdhelur si fëmijë nga këto fjalë përkëdhelëse ("gjuha është një lëkurë: unë fërkoj gjuhën time me tjetrën", shkruan Roland Barthes), çdo histori dashurie vjen për të na përballur me këtë nevojë. "Gjuha e dashurisë është aty për të siguruar që të jetë e vetëkuptueshme që ne e duam njëri-tjetrin", vëren Sophie Cadalen, "sa për të kujtuar, në momente të caktuara të marrëdhënies, se asgjë nuk është e vetëkuptueshme ("por sot, të shikoj dhe kuptoj se të dua)". Prandaj nevoja e ripërtërirë, veçanërisht në çdo fazë të marrëdhënies, për të rishpikur fjalët për ta thënë atë.
NJË FJALOR NË ZHVILLIM
Fantazia, shkrirja, përvetësimi, ngurtësimi. Në librin e saj mbi gjuhën e dashurisë, gjuhëtarja Julie Neveux dallon katër faza kryesore të dashurisë, të cilave u korrespondon një gjuhë e caktuar. Fjalë që japin "kuptim" në agimin e marrëdhënies ("duhej të takoheshim", "ishte ai. ajo"...), për ata që ngrijnë tjetrin dhe lidhjen në fazën e fundit, sigurisht që kalojmë nëpër "të dua", "kurrë nuk u rrëzua nga froni", vëren gjuhëtari, sepse në thjeshtësinë e tij (subjekt-folje-plotës), është edhe pohimi që ne identifikojmë atë që ndiejmë, ashtu edhe një adresim ndaj tjetrit: "Dhe ti, a më do edhe mua?" Duket se i përket kësaj faze të hyrjes në varësi, "më mungon", si dhe "fjalët e përjetësisë" ("përgjithmonë", "përgjithmonë"...), "të cilat na angazhojnë, na projektojnë në të ardhmen dhe japin masën e intensitetit të ndjenjave tona".
Pastaj, me kohën e jetës së përbashkët të përditshme, vjen ajo e "emrave të vegjël që shënojnë dëshirën për përvetësim", përshkruan Julie Neveux, "dhe gjithashtu tregojnë efektin që tjetri ka tek ne". "Foshnja ime", "vogëlushi im", "i dashuri im", "dashuria ime"... Kaq shumë lezetësi që ndihmojnë për të thurur një fushkun për dy, por gjithashtu - në mënyrë të pavetëdijshme - mund ta reduktojnë tjetrin në një rol, ta infantilizojnë atë, ndonjëherë për të mbrojtur veten nga mbingarkesa që ai ose ajo mund të ketë mbi ne. "Këto katër gjuhë, në fakt, janë si një mille-feuille," thotë Julie Neveux: "mundësi të ndryshme për të adresuar tjetrën, të cilat bashkëjetojnë. Për sa kohë që diskursi i dashurisë qarkullon midis të katërve, gjithçka është në rregull, asgjë nuk është e vendosur në gur. »
PËR SECILIN NË GJUHËN E TIJ TË DASHURISË
Është kaq e vështirë, në realitet, të shprehësh me fjalë (racionale) atë që ndjen. Sidomos pasi për të shprehur një emocion kaq kompleks dhe të veçantë, ne kemi vetëm një gjuhë të përbashkët, shprehje që tashmë përdoren kaq shumë, ndonjëherë keqpërdoren. Si të gjeni tuajën? Si mund të guxojmë ende të themi "Të dua"? "Mbaj mend herën e parë që i thashë," thotë Hannah, 35 vjeç. Të gjitha dritat ishin jeshile, por mora kohën time, u përgatita dhe pastaj shkova. Jo me shkrim: është shumë bukur të dëgjosh. E thashë thjesht, pa pritur asgjë në këmbim. U ndjeva shumë mirë. Në atë kohë, ai nuk u përgjigj fare. Më vonë, ai më quajti "dashuria ime", dhe më tha edhe "Të dua". Dhjetë vjet më vonë, rrallë ia themi njëri-tjetrit, për të mos e banalizuar termin. Por ne kemi një fletore të vogël, të vendosur në një tavolinë në hyrje, si një gazetë me hurma, ku shkruajmë listën e blerjeve, dhe mes rrobave dhe djathit, nota të vogla të buta... »
Përballë "të pashprehshmes" të dashurisë, çdo dyshe shpik stilin e vet. Disa e deklarojnë veten në një gjuhë të huaj që do të bëhet ajo e momenteve të intimitetit. Të tjerët bëjnë një gjuhë të tyre. "Unë ende kam leksikun që kemi bërë së bashku," kujton Astrid, 55 vjeç: "rreth pesëdhjetë faqe me fjalët tona dhe përkufizimet e tyre. Lidhja jonë ende bazohet në masë të madhe, pas njëzet e pesë vitesh slitë, në këtë gjuhë të përbashkët, një dashakeqësi, një mënyrë për ta bërë jetën më të lehtë. Swann dhe Odette de Crécy, në Në kërkim të kohës së humbur të Marcel Proust, nuk bënë dashuri, ata bënë "catleya"...
Këto gjuhë të koduara janë një mënyrë për disa çifte për t'u izoluar, në kuptimin e mirë të fjalës, komenton Sophie Cadalen. Ata duan të bëjnë një ishull mes një arkipelagu dhe e pohojnë atë.
Por jo të gjithë kanë një marrëdhënie kaq fluide me diskursin. "Vështirësia për të folur," thekson psikoanalisti, "nuk është domosdoshmërisht patogjene. As nuk është domosdoshmërisht pasojë e një edukimi "të qetë". Dikush mund të jetë rritur në një banjë fjalësh dhe të jetë i papërshtatshëm për të thënë. Ne jetojmë në një kulturë të shprehjes së detyrueshme, por ndonjëherë ka më shumë thellësi tek dikush që nuk i thotë fjalët ose që i distilon ato, në momente të caktuara, sesa tek dikush që i hedh jashtë dhe mbrapa, shpesh më pak në impulsin e një dashurie që vërshon sesa në ankth, pritshmërinë e një veteje që do të thoshte se jemi në të njëjtën kohë, në të njëjtin vend të së njëjtës dashuri, e cila nuk ekziston. Ndonjëherë, sa më shumë të flisni, aq më pak thoni. Ka fjalë "dashuri" që mbushin një boshllëk dhe heqin dorë nga veprimi i dashurisë. »
TË THUASH APO TË SHKRUAJË?
"Të dua" nuk është domosdoshmërisht performative. Të thuash këtë nuk mjafton. Dashuria bëhet gjithashtu, në intimitetin e trupit dhe atë të jetës së përditshme. "Arthur nuk thotë shumë 'fjalë dashurie', por ai ka gjuhën e tij të dashurisë," shpjegon Ysé, 28 vjeç. Ai përgatit ushqimet që më pëlqejnë, kujdeset për mua, më mbështet. Them shumë më tepër, por siç u them të gjithëve, ajo që ka kuptim mes nesh është kur e inkurajoj, kur i them që është i pashëm, se e admiroj, se më pëlqen të jem me të, kur e dëgjoj edhe unë... »
Gjëja më e rëndësishme, mendoj, është të mos presësh që personi tjetër të ketë të njëjtën mënyrë të shprehjes si ti.
Ysé flet, Arthur vepron. Ai gjithashtu shkruan, alternativa e madhe me fjalët e dashurisë. Letra të gjata që e mërzitnin Ysé, në çdo datë përvjetori, por që nuk e privojnë nga mesazhet e përditshme, më lakonike, lozonjare, ironike. Kjo mënyrë e re e të shkruarit-të të folurit e cila, larg nga ngërçi i diskursit të dashurisë, tregon aftësinë e saj për të rishpikur veten, për të mashtruar midis klasikëve të mëdhenj dhe formave bashkëkohore. Karakteristika e një gjuhe të gjallë, gjithmonë në lëvizje. Si dashuria.
Përktheu Ismail Ismaili
