FRAZAT FRYMËZUESE TË GËTES
Shkruar dhe verifikuar nga psikologu Sergio De Dios González
Nëpërmjet fjalive të Gëtes, zbulojmë një humanist që beson në etikën si një mjet për t'i dhënë kuptim ekzistencës së njerëzve dhe shoqërive. Zbulojmë këtu një shkrimtar të jashtëzakonshëm, i cili ndikoi në mendimin perëndimor në tërësi.
George Eliot e përcaktoi Johann Wolfgang von Goethe si njeriun më të madh të letrave në historinë gjermane. Gëte konsiderohet si një nga intelektualët më të rëndësishëm të shekullit të 18-të dhe një nga shkrimtarët më të mirë në histori.
Në fjalitë e Gëtes, mund të shihet gjenialiteti i tij, por vetëm duke u zhytur në veprën e tij mund të kapet dimensioni i madh i këtij shkrimtari. Gëte jo vetëm që ushtroi një ndikim të jashtëzakonshëm te të gjithë shkrimtarët pas tij, por ishte edhe vendimtar për filozofët e mëdhenj gjermanë që e pasuan.
“Ndonjëherë fati ynë duket si një pemë frutore në dimër. Kush do ta mendonte se këto degë do të bëhen sërish jeshile dhe do të lulëzojnë, por ne shpresojmë që po, e dimë.”
-Gëte-
TRASHËGIMIA PËR FËMIJËT, SIPAS GËTES
“Ka vetëm dy trashëgimi të qëndrueshme që mund të shpresojmë t'u japim fëmijëve tanë. Njëra prej tyre rrënjë, tjetra krahë”. Është një nga ato frazat e bukura të Gëtes që vazhdon t'i bëjë jehonë realitetit.
Me termin "rrënjë", Goethe i referohet fëmijërisë dhe historisë që ajo konfiguron. Pjesa më e madhe e fatit tonë është shkruar në një mënyrë ose në një tjetër në këtë pikë. Sa i përket krahëve, ato i referohen aftësisë që kemi për të projektuar veten në të ardhmen. Të dyja këto janë, me të vërtetë, trashëgimi të mëdha.
SUPOZIMET DHE VLERA E TYRE
Gëte na thotë këtë: “Supozimet janë skela që vendosen përpara ndërtesës dhe hiqen kur mbarojnë punimet. Ato janë thelbësore për muratorin, i cili megjithatë nuk duhet të kalojë skelat nëpër ndërtesë”.
Ana shkencore nuk është në të vërtetë aspekti më i njohur i Gëtes. Megjithatë, ai e eksploroi këtë zonë, megjithëse pa shumë sukses. Dhe ndërsa kjo deklaratë vlen për shkencën, ajo vlen edhe për jetën. Supozimet nuk janë fakte.
NDRYSHIMI, SIPAS GËTES
"Jeta i përket të gjallëve dhe ai që jeton duhet të përgatitet për ndryshim." Kjo është një nga frazat më të bukura të Gëtes. Bukuria e kësaj deklarate qëndron në thjeshtësinë me të cilën shpreh një nga të vërtetat e mëdha universale.
Disi, kjo i bën konceptet e statizmit dhe vdekjes ekuivalente. Ajo që nuk ndryshon nuk është e gjallë. Gjithçka që jeton ndryshon vazhdimisht dhe gjëja më e mençur për të bërë është të përgatiteni për këtë transformim të vazhdueshëm.
GUXIMI, SIPAS GËTES
“Çfarëdo që mund të bësh, çfarëdo që të ëndërrosh, fillo atë. Guximi ka gjenialitet, forcë dhe magji.” Ai jo vetëm e sheh guximin si një virtyt, por gjithashtu thekson se ai ka një forcë të veçantë. Askush nuk duhet të shtyjë gjetjen dhe arritjen e ëndrrave të tij.
ËNDRRAT E VOGLA
"Mos ëndërroni ëndrra shumë të vogla, sepse ato nuk kanë fuqi t'i çojnë njerëzit përpara." Është shumë interesante të theksohet se ajo lidh dëshirën dhe motivimin.
Kjo do të thotë se vetëm kompanitë e mëdha janë në gjendje të na bëjnë realisht në veprim. Objektivat e vegjël, ato që nuk na trembin apo na tronditin, nuk janë mjaftueshëm të fortë për të kapur plotësisht vullnetin tonë për të vepruar.
DUHET TË DËGJONI
Si një njeri i famshëm i kohës së tij, Gëte mori shumë vlerësime, por edhe kritika të forta. Askush nuk ka aq autoritet sa ai për të pohuar sa vijon: "Është një virtyt i madh i njeriut të qetë të dëgjojë gjithçka që i dënohet, të korrigjojë atë që është e vërtetë dhe të mos shqetësohet nga ajo që është gënjeshtër."
Ky reflektim kërkon pavarësinë e kritikëve dhe kthimin e veprimeve negative të të tjerëve në burime rritjeje. Kushti për ta arritur këtë është ruajtja e qetësisë. Duhet të dëgjojmë kritikat me mendje dhe jo me zemër.
TALENT DHE KARAKTER
“Talenti zhvillohet në pension; karakteri formohet në trazirat e botës.” Ajo që i jep vlerë kësaj fjalie është fakti se specifikon rrethanat që favorizojnë zhvillimin e talentit dhe karakterit. Përmirësimi i kompetencave dhe aftësive kërkon paqe mendore. Zhvillimi i karakterit kërkon sprova të mëdha.
Filozofi spanjoll George Santayana e përshkroi Gëten si "njeriun më të ndritur në njerëzim". Ndoshta ka të drejtë. Sido që të jetë, ajo që është e admirueshme ka të bëjë me atë se ky shkrimtar i madh gjerman ishte në gjendje të komunikonte gjenialitetin dhe mendimin e tij në një mënyrë shumë origjinale.
Përktheu Ismail Ismaili