Lili Koci (Ljiljana Lili Gaši Koci) – Poezi (shqip-kroatisht-anglisht)

Lili Koci  (Ljiljana Lili Gaši Koci) – Poezi (shqip-kroatisht-anglisht)
Lilli Koci 
 
SI UJI MBI GUR
 
Ka pasur një kohë kur isha flakë -
shkëndijë mbi gjuhë, rrahje brenda gjoksit,
fjalë si shigjeta,
dhe zemra rrihte si daulle lufte.
Eca nëpër ditë si era
që thyen degët dhe nuk dorëzohet kurrë.

E godita çdo ditë si farkëtar
i bindur se po formësonte botën.
Vetëtima në sy, agimi në hap,
bota ishte pre, dhe unë gjuetari.
Nuk prita asgjë; vullneti ishte vegla ime.
U ngrita kundër padrejtësisë dhe trazirave,
drejtësia digjej në gjoksin tim
si zjarr që përpin heshtjen.
 
Por vitet...
ato nuk vijnë; ato pikojnë.
Si uji mbi gur,
i butë, i heshtur-dhe fitimtar.
Tani vëzhgoj
si pemë që mban mend sëpatën
por prapë ofron hije çdo pranvere.
Valët mbërrijnë
edhe kur deti harrohet.
Era kthehet
edhe kur ajri duket i palëvizshëm.
Jo më beteja kundër mullinjve të erës,
vetëm paqe në njohurinë
se edhe ata bien-
nga lodhja e tyre.
 
Sytë e mi nuk gjykojnë më;
ato ndjekin rryma më të thella.

Unë hesht.
Jo pse s’kam fjalë,
por sepse një fjalë,
kur thuhet në kohën e vet,
peshon më shumë
se një britmë në zbrazëti.
Sepse kupton:
era qetësohet vetë,
shiu gjen shtratin e tij pa dorën tënde,
dhe e vërteta-
asaj s’i duhet mbrojtje; ajo qëndron.
Tani jam pemë
që mban mend vetëtimat
por nuk i nënshtrohet stuhive.
Tani jam pëshpëritje
që jehon më gjatë
se thirrja më e zhurmshme.
Tani jam prush nën hi,
fuqia e padukshme e heshtjes.
Nuk jam më pak se zjarr -
vetëm kam mësuar
se s’ke pse të digjesh
që të ndriçosh.
.........................................
 
KAO VODA NIZ KAMEN

Nekada sam bila plamen –
iskra na jeziku, udar u grudima,
riječi strijele,
a srce je kucalo kao ratni bubanj.
Hodala sam kroz dane kao vjetar
koji lomi grane i nikad ne posusataje.

Udarala sam dan po dan kao kovač
koji vjeruje da oblikuje svijet.
U oku munja, u koraku zora,
svijet je bio plijen, a ja sam bila lovac.
Ništa nisam čekala, volja je bila moj alat.
Ustajala sam protiv nepravde i nemira
pravda je gorjela u mojim grudima,
kao oganj što proždire tišinu.

Ali godine…
one ne dolaze, one kaplju.
Kao voda niz kamen,
meke su, tihe – i pobijede.
Sada promatram
Kao stablo što pamti sjekiru,
a ipak svakom proljeću pruži sjenu.
Plima dođe,
i kad zaboraviš more.
Vjetar okrene,
i kad se čini da zrak stoji.
Nema više borbe protiv vjetrenjača,
samo mir u spoznaji
da će i one jednog dana pasti,
od vlastitog umora.
 
Moje oči više ne osuđuju,
prate dublje struje.

Šutim.
Ne zato što nemam što reći,
nego zato što riječ,
kad padne u pravo vrijeme,
ima veću težinu
od krika u prazno.
Jer naučiš:
vjetar se sam smiri,
kiša i bez tebe nađe korito,
a istina –
ona se ne brani, ona opstaje.
Sada sam stablo
što pamti munje,
ali ne kleči pred olujom.
Sada sam šapat
što odzvanja dulje
od najglasnijeg pokliča.
Sada sam žar ispod pepela,
nevidljiva moć tišine.
Nisam manje oganj –
samo sam naučila
da ne moraš gorjeti
da bi svijetlila.
…………………………….
 
LIKE WATER OVER STONE
 
There was a time I was flame -
a spark upon the tongue, a thud within the chest,
words like arrows,
and the heart beat like a war drum.
I walked through days like the wind
that snaps branches and never yields.
I struck each day like a blacksmith
convinced he shapes the world.
Lightning in my eye, dawn in my stride,
the world was prey, and I the hunter.
I waited for nothing; will was my instrument.
I rose against injustice and unrest,
justice burning in my chest
like fire that devours silence.
But the years...
they do not come; they drip.
Like water over stone,
soft, silent—and victorious.
Now I observe
like a tree that remembers the axe
yet still offers shade to every spring.
The tide arrives
even when the sea is forgotten.
The wind shifts
even when the air feels still.
No more battles against windmills,
only peace in the knowledge
that even they fall-
from their own weariness.
My eyes no longer judge;
they follow deeper currents.
I am silent.
Not because I have no words,
but because a word,
when spoken in its time,
weighs more
than a scream into the void.
For you learn:
the wind calms on its own,
the rain finds its bed without your hand,
and truth-
it needs no defense; it endures.

Now I am a tree
that remembers lightning
but does not bow to storms.
Now I am a whisper
that echoes longer
than the loudest cry.
Now I am embers beneath the ash,
the unseen power of silence.
I am no less then a fire -
only I have learned
you need not burn
to shine.
 
Llilli Koci