Brezat e rinj po humbasin një aftësi... (Përktheu Ismail Ismaili)
Moderator 
BREZAT E RINJ PO HUMBASIN NJË AFTËSI THEMELORE QË NJERËZIMI E KA ZOTËRUAR QË NGA PARAHISTORIA E VONË
Romane Tardy
Gjenerata e ashtuquajtur “Beta” ka lindur në vitin 2025 dhe duhet të prekë të gjithë fëmijët e lindur deri në vitin 2039. Ai pason brezin Alfa dhe atë të quajtur Z. Këta tre breza janë ata që u rritën me teknologjitë e reja, një pikë kthese e vërtetë në krahasim me gjeneratat e mëparshme X dhe Y. Nëse përparimet shkencore në transmetimin e njohurive kanë pasur shumë ndikime pozitive, ato kanë degraduar edhe disa kapacitete njerëzore.
Sipas profesor Nedret Kiliceri, i cili flet për median Hurriyet , studentët e Gjeneratës Z, të lindur nga fundi i viteve 1990 dhe fillimi i viteve 2010, po humbasin disa njohuri bazë. Midis tyre, një që Njeriu e ka për 5500 vjet: shkrimin e dorës. Me teknologjinë dixhitale, shkrimi me dorë është bërë gjithnjë e më pak i zakonshëm. Më pas shfaqen probleme me drejtshkrimin, por jo vetëm kaq.
Kaligrafia preket gjithashtu: "Shkrimi i studentëve është i anuar poshtë ose lart, dhe shkrimi i tyre është shpesh i palexueshëm. Disa shkruajnë me shkronja shumë të mëdha dhe të tjerët me shkronja shumë të vogla," tha ai. Shumë shpejt, ky brez u mësua të shkruante në tastierë shumë më tepër sesa të përdorte një stilolaps.
Për mësuesin, ky vëzhgim është i dukshëm, sidomos në gjimnaz dhe universitet. Disa studentë kanë humbur aftësinë e tyre për t'u shprehur qartë me shkrim. Pretendime të tilla u konfirmuan nga një studim i Universitetit të Stavanger, Norvegji, i cili tregoi se vetëm në një vit të shkrimit digjital, 40% e studentëve humbën aftësitë e tyre të shkrimit të dorës.
Të rinjve gjithashtu u mungojnë, sipas ekspertit, njohuri të mjaftueshme për të formuluar ide komplekse, ndonjëherë duke u kufizuar në transmetimin e informacionit me pak fjalë, maksimumi dhjetë për ide. Ata shmangin fjalitë dhe paragrafët e gjatë. "Edhe pse disa studentë kanë një dorëshkrim të rregullt, ata luftojnë për të komunikuar në mënyrë efektive," shtoi mësuesi. Mësuesi e lidh këtë prirje veçanërisht me rrjetet sociale, të orientuara drejt komunikimit të shpejtë. Për shembull, Gjenerata Z përpiqet, për shembull, të shkruajë letra zyrtare kur është e nevojshme.
Ky është gjithashtu një trend global i popullsisë. Sipas një studimi të INSEE në pranverën e vitit 2022, në Francë, 10% e moshave 18-64 vjeç “përjetojnë vështirësi në fushat themelore të të shkruarit”, ndër ta 9% kanë vështirësi në shkrimin e fjalëve. Vështirësitë në të shkruar vlerësohen në 6% tek moshat 18-24 vjeç.
Prandaj rekomandohet që gjithmonë të gjeni kohë për praktikën e shkrimit të dorës. Është, në fakt, një aftësi kryesore që ndihmon në zhvillimin kognitiv: ju lejon të punoni në kujtesën, të kuptuarit dhe madje edhe përqendrimin.
Përktheu Ismail Ismaili
