Poezi (gjermanisht-shqip) - Shqipëroi nga gjermanishtja Ferdinand Laholli

Poezi (gjermanisht-shqip) - Shqipëroi nga gjermanishtja Ferdinand Laholli
HEINRICH HEINE – poezi (gjermanisht-shqip)
 
Geboren am 13.12.1797 in Düsseldorf/Deutschland als Sohn eines Juden. 1810-1814 Lyzeum Düsseldorf. 1815 kaufmännischer Lehrling in Frankfurt/Main. 1816 im Bankhaus seines vermögenden Onkels in Hamburg. Mit Unterstützung des Onkels Jurastudium in Bonn. 1820 nach Göttingen, relegiert wegen eines Duellvergehens. 1821-1823 Studium in Berlin. Die Jahren 1827 bis 1831 waren von zahlreichen Reisen, unter anderem nach Italien geprägt. 1831 Reise nach Paris zum endgültigen Aufenthalt. Dort wurde er als Korrespondent für verschiedene deutsche Zeitungen und Zeitschriften tätig. Bald schon arbeitete er auch bei französischen Zeitschriften und machte sich in Frankreich einen Namen. 1835 Verbot seiner Schriften in Deutschland. Heine starb am 17.2.1856 in Paris.
..............................................
 
Heinrich Heine u lind më 13 dhjetor 1797 në Dyseldorf/Gjermani si bir i një çifuti. Në vitet 1810-1814 ndoqi liceun po në Dyseldorf. Më 1815 nxënës i shkollës tregtare në Frankfurt/Main. Më 1816 i punësuar në bankën e xhaxhait të tij pasanik në Hamburg, me mbështetjen financiare të të cilit ndoqi në Bon studimet për drejtësi. Më 1820 gjendet i dëbuar në Gëtingen, si pasojë e një delikti dueli. Nga 1821 gjer më 1823 studjon në Berlin. Vitet 1827-1831 kanë gjurmën e udhëtimeve të tij nëpër vende të ndryshme, mes të cilave edhe udhëtimi drejt Italisë. Më 1931 shkon në Paris, i cili bëhet dhe vendqëndrim i përhershëm për të. Nga atje punoi si korrespondent i gazetave dhe revistave të ndryshme gjermane. Më pas punoi edhe për gazetat franceze e u bë mjaft i dëgjuar në Francë. Më 1835 ndalohet qarkullimi i shkrimeve të tij në tokën germane. Heine vdiq në Paris më 17 shkurt të vitit 1856.
BIST DU WIRKLICH MIR SO FEINDLICH?
 
Bist du wirklich mir so feindlich,
Bist du wirklich ganz verwandelt?
Aller Welt will ich es klagen,
Dass du mich so schlecht behandele.
 
O ihr undankbaren Lippen,
Sage, wie könnt ihr Schlimmes sagen
Von dem Manne, der so liebend
Euch geküsst, in schönen Tagen?
 
VËRTET MË JE ARMIQËSUAR?
 
Vërtet më je armiqësuar,
Je tjetërsuar kaq për dreq?
Një botë e tërë do akuzuar,
Që ti ndaj meje sillesh keq.
 
O ju mosmirënjohëset buzë,
Si mund t'i hidhni ligësitë
Mbi burrin, që ngaherë shpuzë
Ju puthte në të bukurat ditë?
..............................................
 
DER BRIEF, DEN DU GESCHRIEBEN
 
Der Brief, den du geschrieben,
Er macht mich gar nicht bang;
Du willst mich nicht mehr lieben,
Aber dein Brief ist lang.
 
Zwölf Seiten, eng und zierlich!
Ein kleines Manuskript!
Man schreibt nicht so ausführlich,
Wenn man den Abschied gibt.
 
LETRA, QË TI SHKROVE
 
Letra, që ti shkrove,
Nuk më frikon aspak;
Ti ndarjen më njoftove,
Por letra është e gjatë.
 
Dymbëdhjetë faqe ngjeshur!
Një dorëshkrim i gjallë!
Kaq hollësisht nuk shkruan,
Kush ndarjen don të shpallë.
..............................................
 
DAS HERZ IST MIR BEDRÜCKT
 
Das Herz ist mir bedrückt, und sehnlich
Gedenke ich der alten Zeit;
Die Welt war damals noch so wöhnlich,
Und ruhig lebten hin die Leut.
 
Doch jetzt ist alles wie verschoben,
Das ist ein Drängen! eine Not!
Gestorben ist der Herrgott oben,
und unten ist der Teufel tot.
 
Und alles schaut so grämlich trübe,
So krausverwirrt und morsch und kalt,
Und wäre nicht das bißchen Liebe,
So gäb es nirgends einen Halt.
 
NDRYDHUR ZEMRA
 
Ndrydhur zemra, unë malluar
Përkujtoj të vjetrën jetë;
Bota ende s'kish ndryshuar,
Në të njerëzit krejt të qetë.
 
Tash gjithçka si tutjembetur,
Kjo është shtytje! është nevojë!
Zoti sipër është i vdekur,
Vdekur është dhe djalli poshtë.
 
Dhe vrenjtur krejt është gjithësia,
Hutim e ftohtësi pa fund,
E të mos qe as dashuria,
S'do kish mbështetje më gjëkund.
..............................................
 
DIE WELT IST DUMM, DIE WELT IST BLIND...
 
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind,
Wird täglich abgeschmackter!
Sie spricht von dir, mein schönes Kind,
Du hast keinen guten Charakter.
 
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind,
Und dich wird sie immer verkennen;
Sie weiß nicht, wie schön deine Küsse sind,
Und wie sie beseligend brennen.
 
E TRASHË KJO BOTË, BOTË PA SY...
 
E trashë kjo botë, botë pa sy,
Çdo ditë bëhet m'e pështirë!
E bukura ime, ajo flet për ty,
Se s'paske karakter të mirë.
 
E trashë kjo botë, botë e verbër,
Ngaherë do të të shohë gabim;
Si puthja jote nuk ka tjetër,
Të lumturon në përvëlim.
..............................................
 
WELTLAUF
 
Hat man viel, so wird man bald
Noch viel mehr dazu bekommen.
Wer nur wenig hat, dem wird
Auch das Wenige genommen.
 
Wenn du aber gar nichts hast,
Ach, so lasse dich begraben -
Denn ein Recht zum Leben, Lump,
Haben nur, die etwas haben.
 
RRJEDHË JETE
 
Kush ka tepër, përsëri
Dhe më shumë do t'i jepet.
Po kush pakëz ka, atij
Dhe e pakta do t'i merret.
 
Nëse ti je trokë, zhelan,
Kërko varrin, shko në të -
Se të drejtë jetese kanë
Veç ata, që s'janë pa gjë.
 
Aus dem Deutschen ins Albanische übersetzt von / Shqipëroi nga gjermanishtja
FERDINAND LAHOLLI