KUTIA E PANDORËS: NJË ARTEFAKT QË ËSHTË BËRË SHPREHJE E PËRDITSHMËRISË
Në ditët e sotme, kur flasim për veprime me pasoja të dëmshme, ndonjëherë flasim për “hapjen e kutisë së Pandorës”. Marrë drejtpërdrejt nga mitologjia, kjo shprehje na kujton se sa të pambrojtur mund të jenë burrat dhe gratë dhe mund t'i nënshtrohen tundimit, edhe nëse kjo do të thotë të vuajnë pasoja të pashmangshme...
Cili është miti pas Kutisë së Pandorës?
Për ta kuptuar më mirë, le të zbulojmë këtë histori mitologjike... Kjo histori filloi në Olimp, vendi ku jetonin perënditë. Këtu Zeusi vendosi të krijojë specien njerëzore. Së pari, ai krijoi burra. Megjithatë, që ata të jetonin me dinjitet, atyre u mungonte zjarri. Prometeu kishte idenë të vidhte zjarrin e shenjtë të Olimpit dhe t'ua jepte atyre. Ky vendim zemëroi Zeusin, i cili zgjodhi të hakmerrej. Ndërkohë që asnjë fatkeqësi nuk po e godiste Tokën, Zeusi imagjinoi gruan e parë të vdekshme, të quajtur Pandora. Absolutisht perfekte, ishte e fortë dhe jashtëzakonisht e bukur, ndërkohë që kishte një zë të mrekullueshëm. Por ajo ishte edhe tradhtare, xheloze dhe kureshtare. Zeusi i dha një kuti dhe e urdhëroi të mos ndahej kurrë prej saj, por mbi të gjitha të mos e hapte kurrë, duke rrezikuar të shkaktonte një fat katastrofik.
Çdo ditë, Pandora pyeste veten se çfarë mund të përmbante kutia e bukur. Çdo mëngjes e mbrëmje, kurioziteti e pushtonte më shumë. Duke mos qenë më në gjendje ta mbante, më në fund vendosi ta hapte. Kur Pandora ngriti kapakun, të gjitha të këqijat e njerëzimit shpëtuan. Kështu burrat duhej të luftonin kundër sëmundjeve dhe gjithashtu përballeshin me luftërat, pikëllimin, vuajtjet, pleqërinë dhe vdekjen. Përfundimi është për shkak të kureshtjes së Pandorës dhe dëshirës së saj të papërmbajtshme për t'iu nënshtruar tundimit që burrat sot përballen me vuajtjet më të rënda.
Duke parë nga afër, kutia përmbante ende shpresë, e cila nuk kishte kohë për të shpëtuar... E brishtë, ajo mbetet përgjithmonë ilaçi i fundit për sëmundje të ndryshme njerëzore.
Kush e hap kutinë e Pandorës?
Prandaj Pandora është emri i gruas së parë të vdekshme të njerëzimit, e dërguar në Tokë nga Zeusi për t'u hakmarrë ndaj burrave. Kureshtare, ishte ajo që hapi kutinë e famshme të Pandorës dhe liroi të gjitha fatkeqësitë që duhet të pësojnë burrat sot. Prandaj, Pandora është, në një farë mënyre, homologu i Evës, një tjetër figurë historike që simbolizon tundimin.
Cili është simboli i Pandorës?
Kur themi se një person ka hapur kutinë e Pandorës, nuk bëhet fjalë për një thesar... Përkundrazi, i referohet një shkas që ka gjeneruar një mori pasojash fatkeqe. Kjo do të thotë se personi që hapi kutinë e famshme ishte, pak a shumë drejtpërdrejt, shkaku i shumë problemeve. Për t'iu afruar edhe më shumë mitit origjinal, mund të bëhet fjalë edhe për dikë që ka kryer një veprim fatkeq, kundër mendimit dhe këshillës së të tjerëve.
Megjithatë, Pandora është gjithashtu gruaja e parë në historinë njerëzore që është martuar. Për shumë historianë, ajo është gjithashtu simboli i riprodhimit dhe i së ardhmes së njeriut. Prandaj është një metaforë për gjendjen njerëzore siç e njohim sot.
Cili është morali i Kutisë së Pandorës?
Për shkak se një person i vetëm, me një veprim të thjeshtë, mund të jetë shkaktar i shumë fatkeqësive në zinxhir, është më mirë të mos i nënshtrohesh tundimit... Me fjalë të tjera: "kurioziteti është një e metë e keqe!"
Përgatiti Ismail Ismaili